
**Ziynet Eşyası Nedir?**

Ziynet eşyası; evlilik sebebiyle damat ve geline verilen altın, gümüş gibi kıymetli madenlerden yapılmış hediyeler şeklinde tanımlanabilecektir. Ziynet eşyası karşımıza evlilik merasimlerinde çiftlere verilen; bilezik, takı seti, saat, küpe, altın, gerdanlık, altın kelepçe vb. şekilde çıkmaktadır.

**Düğün Takıları (Ziynet Eşyaları) Kime Aittir?**

Yargıtay içtihatları uyarınca kadına takılan her türlü ziynet eşyası ve para gibi ekonomik değeri olan eşyalar kadına aittir. Erkeğe takılan ancak kadına özgü olmayan ziynet eşyaları ve para ise erkeğe ait olacaktır. Kadına özgü kavramından kasıt; bilezik, kolye, küpe vb. takılardır. Yani erkeğe takılsa dahi bilezik, kolye, küpe gibi ekonomik değeri olan süs eşyaları kadına ait olacaktır. Ancak erkeğe takılan saat, çeyrek/yarım/tam altın vb. ziynet eşyaları erkeğe ait olacaktır. 

Yukarıda aktarılan genel kuralın yanında  eşler arasında  ziynet eşyalarına yönelik bir sözleşme mevcut ise işbu sözleşme dikkate alınacaktır. Yahut başkaca bir yerel adet var ise ilgili yerel adet dikkate alınarak ziynet eşyalarının kime ait olduğuna bakılacaktır.

**Ziynet Eşyalarına İlişkin Talepler Nasıl İstenir?**

Ziynet eşyalarına ilişkin talepler boşanma davası ile birlikte talep edilebileceği gibi ayrı bir dava konusu da yapılabilecektir. Burada görevli mahkeme aile mahkemeleridir. Ziynet eşyalarının iadesi talebinin kabulü için; talep edenin istekte bulunması, ziynet eşyalarının varlığını ve karşı tarafta kaldığını yahut geri iade edilmek üzere kendisinden alındığının ispat edilmesi gerekmektedir.

**Ziynet Eşyalarının İadesi ve İspat İle İlgili Örnek Yargıtay Kararları**

"Davacı kadın dava dilekçesinde, ziynet eşyasının davalı erkek ve ailesi tarafından alınıp harcandığını ve kendisine iade edilmediğini iddia etmiş, davalı erkek ise cevabında, kadının talep ettiği kadar altının düğünde takılmadığı ve takılanların kadın tarafından kuaför dükkanı açılmak için kullanıldığını savunmuştur. **Davacı kadın ziynet eşyasının erkek ve ailesi tarafından alındığını ve kendisine geri verilmediğini ispat yükü altındadır. Davalı erkek bu beyanı ile ziynetlerin kendisinde olduğunu kabul etmemiş olup ispat yükünü üzerine almamıştır. Bu durumda, ziynet eşyalarının davalı erkek ve ailesi tarafından alınıp harcandığının davacı kadın tarafından ispatlanması gerekmektedir. Davacı kadının tanıklarının ziynetlere ilişkin beyanı bizzat görgüye dayalı olmayıp aktarımdan ibarettir. Tanıkların iddia edilen vakıayla ilgili somut, görgüye dayalı bir bilgileri yoktur.** Dosyada iddiayı kanıtlamaya elverişli başkaca bir delil de bulunmamaktadır. Davacı kadın yemin deliline dayanmamış, gösterdiği diğer delillerle de dava konusu ziynet eşyalarının erkek tarafından elinden alındığını ve iade edilmediğini ispat edememiştir. Bu durumda mahkemece, davacı kadının ziynet alacağı talebinin reddi gerekirken, kabulü doğru olmayıp, bozmayı gerektirmiştir." (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2021/4979 E. , 2021/7845 K.)
   
 "**Ziynet eşyası rahatlıkla saklanabilen, taşınabilen, götürülebilen nitelikte eşyalardan olması nedeniyle normal koşullarda ziynet eşyasının kadının üzerinde olduğunun kabulü gerekir. Hayat deneyimlerine göre olağan olan bu çeşit eşyanın kadının üzerinde olması ya da evde saklanarak muhafaza edilmesidir.** Bunların erkeğin zilyetlik ve korunmasına terk edilmesi olağan durumla bağdaşmaz. Bunun doğal sonucu olarak; evden ayrılmayı tasarlayan kadının bu eşyaları yanında götürmesi veya gizlemesi veya evden ayrılırken üzerinde götürmesi mümkündür. **Bu durumda kadın eşin dava konusu edilen ziynet eşyaları hakkında ilk olarak varlığını, ikinci olarak da varlığı kanıtlanan bu ziynetlerin evlilik birliği içinde kendisinden alındığını ve tekrar iade edilmediğini eğer bu şekilde elinden alınmamış ise evden ayrılırken bu eşyaları yanında götürmesinin mümkün olmadığını ispat yükü altındadır.** " (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2017/2443 E., 2020/918 K.)
 
 "Davacı kadın dava dilekçesinde, davalı erkeğin 20 TL verip kendisini babasının evine gönderdiğini ve daha sonra aramadığını, ziynet eşyalarının kendisine iade edilmediğini iddia etmiş, davalı erkek ise süresinde vermiş olduğu cevap dilekçesinde, davacı kadının el öpmek amacıyla babasının evine gittiğini ve ziynet eşyalarını yanında götürdüğünü ziynet eşyalarının kadında bulunduğunu savunmuştur. Dosya içerisinde bulunan fotoğraflar üzerinde kuyumcu bilirkişi rapor hazırlayarak dosyaya sunmuş olup ziynetlere ilişkin tanık beyanı bulunmamaktadır. Davacı kadın ziynet eşyasının erkek tarafından alındığını ve kendisine geri verilmediğini ispat yükü altındadır. Ziynet eşyalarının niteliği gereği, kadının ortak konuttan ayrılırken yanında götürmesi hayatın olağan akışına uygun düşer. Davacı kadının tanıklarının ziynetlere ilişkin beyanı bizzat görgüye dayalı olmayıp aktarımdan ibarettir. Tanıkların iddia edilen vakıayla ilgili somut, görgüye dayalı bir bilgileri yoktur. Dosyada iddiayı kanıtlamaya elverişli başkaca bir delil de bulunmamaktadır. Davacı kadın yemin deliline dayanmamış, gösterdiği diğer delillerle de dava konusu ziynet eşyalarının erkek tarafından elinden alındığını ve iade edilmediğini ispat edememiştir. Bu durumda mahkemece, davacı kadının ziynet talebinin reddi gerekirken, kabulü doğru olmamış ve bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi."(Yargıtay 2. Hukuk Dairesi  2017/7077 E.,  2018/12741 K.)
 
 Davacı kadın dava dilekçesinde, tarafların evlendikten sonra davalının babası ile ikamet ettiklerini, ziynet eşyalarının müşterek haneyi terk ederken davalıların zilyetliğinde kaldığını belirterek dava dilekçesi ekinde bildirdiği ziynetlerin aynen iadesi, olmadığı takdirde bedelinin ödenmesini talep etmiş, cevaba cevap dilekçesi ile de; tarafların bir süre davalı ... ile aynı evde ikamet ettiklerini, daha sonra ziynet eşyalarının satılarak davalı ...'in ailesinin alt katındaki dairenin satın alındığını, davalılar ile ikamet ettiği evin alt katına taşındıklarını, bu ev alınırken ziynet eşyalarının kullanıldığını ve bu evin davalı ...'in kardeşi ....... adına kaydedildiğini, bu taşınmazın daha sonra satılarak davalı ... adına minibüs hattı ve minibüs satın alındığını belirtmiştir. Davalı erkek ise cevap dilekçesinde ziynet eşyalarını davacı kadının giderken yanında götürdüğünü, bir kısım ziynet eşyasının davacı adına araba alınırken bozdurulduğunu beyan etmiştir. İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, kararın davalılarca istinaf edilmesi üzerine bölge adliye mahkemesince davacı tanığı ... ile davalılar arasında husumet olduğundan bu tanığın beyanıyla davanın kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğu, davacıya dava dilekçesinde dayandığı yemin delilini kullanma hakkı hatırlatılarak sonucuna göre işlem yapılması gerektiği gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir. İlk derece mahkemesince, 11.03.2021 tarihli kararla, davacı kadının ziynet eşyalarına ilişkin iddiasını ispat edemediği, yemin deliline dayanmasına rağmen davalıya yemin teklif etmeyeceklerini bildirmesi karşısında davanın reddine karar verilmiş ve karar davacı kadın tarafından istinaf edilmiştir. Bölge adliye mahkemesince, davacının istinaf itirazlarının esastan reddine karar verilmiştir. Her ne kadar tanık ....’un beyanlarının davalılarla arasında husumet olduğu gerekçesiyle hükme esas alınmadığı belirtilmiş ise de, tanığın, davalı ... ile düğününe gelmediğinden küs olmasının aralarında husumet olduğunu göstermeyeceği, **tanığın beyanlarını çürütecek nitelikte dosyada delil olmadığı gibi tanığın beyanlarının dosya içeriğiyle ve olayların akışıyla uyumlu olduğu anlaşılmaktadır.** Gerçekleşen bu durum karşısında, dosyadaki tüm deliller birlikte değerlendirilip gerçekleşecek sonucu uyarınca kadının varlığı kanıtlanan ziynetleri yönünden davasının kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davasının tümüyle reddine karar verilmesi doğru olmayıp, bozmayı gerektirmiştir. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi  2021/6530 E.,  2021/7210 K.)

Bu yazımızda konumuzdan genel hatları ile bahsedilmiştir. Somut olaya göre değişen birçok husus bulunmakta olup hukuki sürecin daha sağlıklı yönetilmesi adına her zaman bir uzmandan yardım almakta fayda vardır.

Faydalı olması dileğiyle.
   

Ziynet eşyası; evlilik sebebiyle damat ve geline verilen altın, gümüş gibi kıymetli madenlerden yapılmış hediyeler şeklinde tanımlanabilecektir. Ziynet eşyası karşımıza evlilik merasimlerinde çiftlere verilen bilezik, takı seti, saat, küpe, altın, gerdanlık, altın kelepçe vb. şekilde çıkmaktadır.

ZİYNET EŞYALARI (DÜĞÜN TAKILARI) DAVASI

Av. Fatma Nurşan Ofluoğlu

instagram

linkedin

email

## UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE KULLANMA SUÇU
# Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde Nedir? 
AMATEM'in yapmış olduğu tanıma göre uyuşturucu madde; yasal olan veya olmayan, uyarıcı veya uyuşturucu niteliği olan, bağımlılık yapan maddelerin tümüne denir. Daha geniş bir tanımla; alışkanlık ve bağımlılık yapan, sarhoşluk, keyif, tutku ve uyanıklık verici, tahrik edici etkileri bulunan doğal veya sentetik maddelerin tamamı bu kapsamdadır. Bu kapsamda uyuşturucu maddelere örnek olarak: Afyon, morfin, kodein, eroin, esrar; uyarıcı maddelere örnek olarak: Amfetamin, kokain, crack, ecstasy, methamfetamin, lysergic acid diethylamid (LSD) sayılabilir.  Türk Ceza Kanunu'nda uyuşturucu ve uyarıcı maddeler tek tek sayılarak sınırlandırılmamıştır, dolayısı ile yukarıdaki tanımlara uyan maddelerin kullanımı türü fark etmeksizin kanunen suç teşkil edecektir. 
# Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanmak Suç Mudur? 
TCK m. 191 uyarınca: '' Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.'' Denilmektedir. Bu kapsamda, yukarıdaki tanımlar kapsamında uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak suçtur. İlgili maddeden de anlaşılacağı üzere, söz konusu suçun oluşması için kullanmak şart değildir, henüz kullanılmamış olsa dahi kişinin evinde, iş yerinde, aracında veya üzerinde bulunduğu tespit edilmesi halinde, yine suç oluşacaktır. Bununla birlikte, uyuşturucu veya uyarıcı maddenin, para karşılığında alınmış olup olmadığı da önemli değildir, herhangi bir bedel ödemeden temin edilen veya kabul edilen maddeler de ilgili madde kapsamında suç teşkil etmektedir. 
# Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddede ''Kişisel Kullanım Sınırı'' Nedir?
Türk Ceza Kanunu kapsamında, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak veya bulundurmak ile uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti yapmak ayrı ayrı suçlar teşkil etmektedir. Uyuşturucu veya uyarıcı madde ticaretinin cezası en hafif hali ile on yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile adli para cezası iken; uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma veya bulundurmanın cezası iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasıdır. 

Yukarıda açıkladığımız ceza alt sınırlarına bakıldığında, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak ile satışını yapmak arasında çok ciddi bir yaptırım farkı vardır. Bu nedenle, tespit edilen veya ele geçirilen maddenin kullanma amacıyla mı yoksa ticari amaçla mı bulundurulduğunun belirlenmesi çok önemlidir. Tespit edilen maddenin hangi suçu oluşturacağı öncelikle kişinin bulundurma amacının ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Kişinin amacının tespitinde, uyuşturucu veya uyarıcı maddenin miktarı belirleyici olmaktadır. Bu miktara ''Kişisel Kullanım Sınırı'' denilmektedir. Kanunda böyle bir sınır veya ayrım olmamakla birlikte, uygulamada Yargıtay kararları doğrultusunda tespit yapılmaktadır. 

”Adli Tıp Kurumu tarafından esrar kullananların her defasında bir ila bir buçuk gram olmak üzere günde üç kez esrar tüketebilecekleri değerlendirilmektedir. Yine esrar kullanma alışkanlığı olanların, birkaç aylık ihtiyacı karşılayabilecek miktarda esrar maddesini ihtiyaten yanlarında ya da kolay ulaşabilecekleri bir yerde bulundurabildikleri adli dosyalara yansıyan ve bilinen bir husustur. Buna göre esrar kullanan faillerin, olağan sayılan bir süre içerisinde kişisel olarak kullanıp tüketebilecekleri miktarın üzerinde esrar maddesi bulundurmaları durumunda, bulundurmanın kişisel kullanım amacına yönelik olmadığı, ancak uyuşturucu maddenin ticaret amacıyla bulundurulduğuna ilişkin başkaca somut delil yoksa şahsi ihtiyaç ya da daha az miktarda uyuşturucu madde bulundurulmasının kullanmak amacı taşıdığı kabul edilmelidir. Bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; Bir ihbar üzerine yakalanan sanığın üzerinde taşıdığı poşetin içerisinde ele geçirilen kenevir bitkisi dışında, uyuşturucu madde ticareti yaptığı yolunda teknik ya da fiziki takip, tanık beyanı, iletişimin tespiti v.b gibi somut, yeterli, her türlü şüpheden arınmış, kesin ve inandırıcı herhangi bir delil elde edilememesi, uygulamada ilke olarak kabul edilen yıllık uyuşturucu madde kullanım miktarı göz önünde bulundurulduğunda, adli raporda belirtilen 345,510 gramlık esrar maddesinin yıllık şahsi kullanım sınırları içerisinde olması, sanığın uyuşturucu maddeyi satmak için değil kullanmak amacıyla satın aldığı yönündeki aksi kanıtlanamayan istikrarlı savunmaları birlikte değerlendirildiğinde, uyuşturucu madde ticareti suçunu işlediği şüphe boyutundan öteye geçememektedir.” (Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2012/10-1335 esas 2013/423 karar 22.10.2013 tarih)

## UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE KULLANMANIN CEZASI NEDİR? 
TCK m 191 uyarınca: ''Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.'' Denilmektedir. Bu kapsamda, uyuşturucu veya uyarıcı madde bulundurduğu veya kullandığı tespit edilen kişiler, olayın özelliklerine göre iki ila beş yıl arası hapis cezası ile cezalandırılacaktır. Ancak; aynı kanunun ikinci fıkrası gereğince; bu suç ile ilgili başlatılan soruşturmada, erteleme şartları oluşmasa dahi beş yıl süre ile kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilecektir. 

Kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilirken, gerek görülmesi halinde kişinin tedavi görmesine de karar verilebilecektir. Bu süre zarfında kişinin uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanıp kullanmadığının tespiti amacıyla ilgili kuruma sevki sağlanacaktır. Eğer kişinin bu süre içerisinde yeniden uyuşturucu madde kullandığı, kullanmak için bulundurduğu veya tedavisinin gereklerini yerine getirmediği anlaşılırsa; kişi hakkında ertelenmesine karar verilen kamu davası yeniden soruşturma yapılmasına gerek duyulmaksızın açılacaktır. Bundan sonra tekrardan aynı suç işlenirse, kişi hakkında yeniden erteleme kararı verilmeyecektir. Ancak; kişi denetim süresi içerisinde yükümlülüklerini yerine getirirse, sürenin sonunda hakkında takipsizlik verilerek dosya kapatılacaktır. 

Tarafımızca; uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma suçuna ilişkin genel bilgilendirmelerde bulunulmuştur. Ancak, söz konusu suçun cezası, soruşturma ve kovuşturma aşaması, infazı, mükerrir suçlara ilişkin hükümler ile diğer suçların kapsamına giren özel hallere ilişkin açıklamalar yazımızın konusu dışında kaldığından detaylı bilgi edinme ve danışma için profesyonel danışmanlık alınmasını tavsiye ederiz. 

**Av. Nurefşan İRDEMEZ**









TCK m. 191 uyarınca: '' Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.'' Denilmektedir.

UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE KULLANMA SUÇU

Av. Nurefşan İrdemez

phone


İşsizlik maaşı; sigortalı olan işçilerin, hizmet akdinin feshi sonrasında belirli koşulları taşıması halinde işsiz kaldıkları belirli süre için yapılan ödemelerdir. Sigortalı birçok kişinin iş sözleşmesi sona erdikten sonra  işsizlik ödeneğinden yararlanmak için gerekli şartları taşıyıp taşımadığı, ne kadar süre işsizlik maaşı alabileceği, işsizlik maaşının miktarı gibi konuları araştırdığı bilinmektedir. Bizlerde bu konuya ilişkin kısa bir bilgilendirme metni oluşturduk. Başlıklar halinde özetledik. 

**İşsizlik maaşı alabilme şartları nelerdir?**

İşsizlik maaşından yararlanabilmek için belirli koşulların oluşması gerekmektedir. Bu koşullara aşağıda yer verilmiştir.

-  İş sözleşmesi, işçinin kusuru ve isteği olmaksızın sona ermiş olmalıdır.

-  Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak gereklidir.

-  Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödenmiş olmalıdır.

-  Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen  giderek ya da elektronik ortam üzerinden başvuru yapılması gerekmektedir. Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içerisinde başvurulmaması halinde başvuruda gecikilen süre, toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir.

**İşsizlik maaşı ne kadar süre verilir ?**

İşsizlik maaşının ne kadar süre ödeneceğinin belirlenmesinde; işçinin hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içerisinde sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olduğu gün sayısı dikkate alınır. Buna göre  işçinin hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içerisinde;

- 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
- 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
- 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün süre ile işsizlik ödeneği verilmektedir.

**Ne kadar işsizlik maaşı alırım ? İşsizlik maaşımdan hangi kesintiler yapılır? İşsizlik maaşına haciz koyulabilir mi? 2023 Yılı için işsizlik maaşı tutarı nedir?**

İşsizlik maaşı miktarı yıldan yıla değişiklik gösterecektir. Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. İşsizlik maaşı tavan miktar ise aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’i kadarı kadar olup bu tutarın üzerine geçemeyecektir. İşsizlik maaşı, damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz. Ancak kişinin nafaka borcu var ise işbu borca ilişkin ilgili tutarların işsizlik maaşından kesilebileceği unutulmamalıdır.

- **2023 yılı için bakıldığından asgari ücretli bir işçinin işsizlik maaşı olarak eline geçecek net tutar 3.972,82 TL olacaktır.** (Ebette ki asgari ücretin değişmesi ile bu tutarda değişecektir.)

- Son 4 Ay 15.000 TL ile çalışan işçinin işsizlik maaşı olarak eline geçecek net tutar 5.954,46 TL olacaktır.

- 2023 Haziran ayı itibariyle asgari ücretin brüt hali 10.008,00 TL olduğundan verilebilecek en yüksek işsizlik maaşı 8000,00 TL olup daha fazlası verilemeyecektir.

**İstifa eden işçi, işsizlik maaşı alabilir mi?**

Yukarıda bahsi geçtiği üzere işsizlik maaşını alabilmenin şartlarından biri işçinin kusuru ve isteği olmaksızın iş sözleşmesinin sona ermiş olmasıdır. Bu durumda işçi, herhangi bir sebep olmaksızın istifa etmesi halinde işsizlik maaşından yararlanamayacaktır.

İşçi haklı sebeple iş sözleşmesini sona erdirdiyse durum daha farklı değerlendirilmelidir. Bu durumda kişinin işsizlik maaşı için arabuculuk yoluna başvurarak karşı taraf ile anlaşma sağlaması yahut dava yolu ile haklı olduğunu kanıtlaması gerekir. Hukuki yollar ile lehine karar alan işçi, hakkettiği işsizlik maaşını geriye dönük olarak tahsil edebilecektir.

Faydalı olması dileğiyle. 

abd-issizlik-maasi-basvurulari-aciklandi-1592485023.jpg

Sigortalı birçok kişinin iş sözleşmesi sona erdikten sonra en çok merak ettikleri konular; işsizlik ödeneğinden yararlanmak için gerekli şartları taşıyıp taşımadığı, ne kadar süre işsizlik maaşı alabileceği ve bu tutarın miktarı başta gelmektedir. İşsizlik maaşı almanın şartları

İŞSİZLİK MAAŞI  ALMA ŞARTLARI

**ARAÇ DEĞER KAYBI TAZMİNATI NEDİR?**

Yargıtay'ın yerleşik içtihatlarına göre araçta meydana gelen **değer kaybı; aracın kaza tarihindeki hasarsız 2.el piyasa değeri ile hasarı onarıldıktan sonraki 2.el piyasa rayici arasındaki fark** olarak tanımlanmaktadır. Kaza sonrasında zarar gören aracınızın orijinal parçaları ile onarımında her ne kadar aslına uygun ve tamamı onarılmış şekilde tamirat gerçekleşmiş olsa dahi araç söz konusu tahribatın izlerini taşımaktadır. Söz konusu kaza sonrası aracınızın 2. El piyasasında talep edilebilirlik eskiye kıyasla azalacaktır.  

Aracın olay tarihindeki 2. el rayiç değeri ile kazadan sonra onarılmış haldeki 2.el rayiç değeri arasındaki farkın sorumlu olan kişilerden “değer kaybı tazminatı” olarak talep edilmektedir.
Söz konusu haksız fiilinden kaynaklı değer kaybı zararının giderilmesi için kusursuz veya daha az kusuru olan taraf kendisinden daha fazla kusurlu veya tam kusurlu olan tarafa (ya da sigorta şirketine) talepte bulunabilecektir.

**Araç Değer Kaybı Şartları Nelerdir?**

Araç değer kaybı tazminatı talep edebilmek için birtakım şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Gereken şartlar şunlardır;

Kaza tarihi üzerinden en fazla 2 yıl içerisinde başvuru yapılması zorunludur.  
- Çift taraflı bir trafik kazası olmalıdır. 
- Aracınızdaki hasar daha önceden hasara uğramamış bir bölgede olmalıdır.
- Kaza sonrası hasar aracınızda oluşan hasar, mini onarım ile giderilebilen basit işlemlerden olmamalıdır.
- Aracınız ağır hasar kaydına sahip araçlardan olmamalıdır.
- Kazada tamamen kusurlu ya da diğer sürücüye nazaran daha kusurlu olan taraftan değer kaybı zararı talep edilebilecektir.

**Araç Değer Kaybı Hesaplaması Yapılırken Hangi Kriterler Dikkate Alınır?**

- Aracın üretim senesi,
- Aracın hasar geçmişi ve niteliği,
- Aracın kilometresi,
- Aracın marka ve modeli,
- Aracın trafiğe çıkış tarihi,
- Aracın pazar değeri.

ANAYASA Mahkemesinin 09 Ekim 2020 tarihli 31269 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 2019/40 Esas ve 2020/40 ve 17.07.2020 tarihli kararı uyarınca kilometre sınırı ortadan kaldırılmıştır.

**Araç Değer Kaybı Başvurusu Nasıl Yapılır?**

2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 97. Maddesine göre öncelikle zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. 

İlgili sigorta şirketine mail veya posta yoluyla kaza nedeniyle meydana gelen hasar sonucunda araçta oluşan araç değer kaybı talebini içeren başvuru dilekçesi iletilir. Sigorta şirketi bu talebe 15 gün içerisinde cevap vermezse veya talep dilen miktardan eksik ödeme yapılırsa 15 günün sonunda dava ya da tahkim yoluyla araç değer kaybının zarar görene ödetilmesi istenecektir.

**Araç Değer Kaybı Talebinde Sigorta Tahkim Komisyonuna Başvuru Nasıl Yapılır?**

Değer kaybı için Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabilmek için belli başlı başvuru şartları ve bir başvuru usulü bulunmaktadır. Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru; komisyonun resmi internet sayfası üzerinde değer kaybı tazminatına ilişkin taleplerinde yer aldığı başvuru formu doldurularak ve gerekli evraklar sisteme yüklenilerek yapılabileceği gibi posta yoluyla da ilgili başvuru yapılabilmektedir. 

Komisyona başvuru yapıldıktan sonra başvuru, Komisyon raportörlerince gerekli şartları taşıyıp taşımadığının tespiti bakımından ön incelemeye tabi tutulur. Bu ön inceleme sonunda başvurunun sigorta hakemleri tarafından esastan ele alınıp alınmayacağının kararı en geç 15 gün içinde verilir. Eğer başvurunun hakemlerce incelenmesine karar verilirse başvuru derhal bağımsız sigorta hakemlerine iletilir ve en geç 4 ay içerisinde (taraflar aralarında anlaşarak bu süreyi uzatabilir) nihai karar verilir. 

Uyuşmazlık miktarı 5.000 TL ye kadar olan hakem kararları kesindir. Tutarı 5.000 TL ve üzerinde olan uyuşmazlıklar hakkında verilen hakem kararlarına karşı taraflar bir defaya mahsus olmak üzere komisyon nezdinde itirazda bulunabileceklerdir. Tutarı 40.000 TL üzerindeki uyuşmazlıklarda ise itiraz üzerine verilen karar taraflarca temyiz edilebilecektir. 

**Araç Değer Kaybının Dava Yolu İle Talep Edilmesi Şartları Nelerdir?**

Araç değer kaybı davası, meydana gelen trafik kazasında karşı taraf araç sahibine, araç sürücüsüne ve karşı tarafın sigorta şirketine karşı açılabilir. Dikkat edilmesi gereken hususlardan biri de taraflara karşı dava açılmadan önce Zorunlu Arabuluculuk yoluna başvurulması gerekmektedir.  

Söz konusu dava karşı tarafın sigorta şirketine karşı açılacaksa görevli mahkeme Türk Ticaret Kanunu’nun 4. maddesi uyarınca Asliye Ticaret Mahkemeleridir. Eğer araç sürücüsüne ya da aracın sahibine açılacaksa ve bu kişiler tacir sıfatına haiz değilse görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Ayrıca davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde açılabilmesi için sigorta şirketinin de davada hasım olarak yer almaması gerekmektedir. 

**Araç Değer Kaybı Tazminatında Gerekli Olan Belgeler Nelerdir?**

Araç değer kaybı tazminatında gerekli başvurular için bazı belgelere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu belgelere örnek vermek gerekirse;

- Kazanın gerçekleştiği anda tutulan kaza tespit tutanağı,
- Kusur oranlarını gösteren tutanak,
- Hasar tespit tutanağı,
- Hasarı gösteren ve her açıdan çekilmiş fotoğrafları,
- Onarımla ilgili parça ve işçilik faturaları,
- Araç Ruhsatları,
- Sürücü ehliyeti ve kimlik belgesi,
- Araçların ZMMS poliçeleri,
- Aracın ekspertiz raporu,
- Ve sair belgeler

Her somut olaya göre hukuki durum değişebilecektir. Basit hatalar, somut olayın ve hukuki kuralların doğru irdelenmemesi sebebiyle hak kaybına uğramamak için uzman kişilerden yardım alınması tavsiye edilir.
 


Yargıtay'ın yerleşik içtihatlarına göre araçta meydana gelen değer kaybı; aracın kaza tarihindeki hasarsız 2.el piyasa değeri ile hasarı onarıldıktan sonraki 2.el piyasa rayici arasındaki fark olarak tanımlanmaktadır.

ARAÇ DEĞER KAYBI TAZMİNATI NEDİR?

Av. Rümeysa Culfa

Ev sahibinin hangi durumlarda kiracısını tahliye edebileceği keyfiliği önlemek adına kanun ile düzenlenmiştir. Bu hususları genel hatları ile bilmek hem kiracının hem de kiraya verenin hak kaybına uğramalarının önüne geçecektir. 

Kiracı kiraya veren karşısında zayıf durumda olduğundan kanunen korunmakla birlikte bu, kiraya verenin kira ilişkisinde hiçbir hakkı olmadığı anlamına gelmemektedir. Bu sebeple kira sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklara ilişkin hukuki destek almak faydalı olacaktır. Zira eldeki yazımız ile kiraya verenin kiracısını tahliye edebileceği durumlar başlıklar halinde incelenecek olup her kira ilişkisinin kendi içinde farklı bir dinamiği olacağından uyuşmazlıkların çözümü somut olaya göre değişiklik gösterecektir. 

Ana konumuza giriş yapmadan önce yazılı kira sözleşmesinin önemine de değinmek gerekmektedir. Her ne kadar kira sözleşmeleri yazılı şekil şartına bağlı değil ise de taraflar arasında kiralama şartlarına ilişkin detaylı bir sözleşme yapmak her iki tarafın da haklarını koruyacaktır. Yazımızın devamında değinecek olduğumuz tahliyeye ilişkin şartların gerçekleşip gerçekleşmediği hususlarının tespiti açısından yazılı kira sözleşmesi önem arz etmektedir.

**Bir Kira Yılı İçerisinde İki Kez Kirayı Geciktirmesi Sebebi ile Kiracıya İki Haklı İhtar Çekilmesi**

TBK madde 352/2: ''_Kiracı, bir yıldan kısa süreli kira sözleşmelerinde kira süresi içinde; bir yıl ve daha
uzun süreli kira sözleşmelerinde ise bir kira yılı veya bir kira yılını aşan süre içinde kira bedelini ödemediği için kendisine yazılı olarak iki haklı ihtarda bulunulmasına sebep olmuşsa kiraya veren, kira süresinin ve bir yıldan uzun süreli kiralarda ihtarların yapıldığı kira yılının bitiminden başlayarak bir ay içinde, dava yoluyla kira sözleşmesini sona erdirebilir._''

Kiracı, aynı kira yılı içinde iki farklı aya ilişkin kira bedelini ödememişse ve kiraya veren, bu sebeple kiracısına yazılı olarak iki haklı ihtar çekmişse kira yılının bitiminden itibaren bir ay içinde tahliye davası açma hakkına sahip olur. İşbu dava kiraya konu taşınmazın bulunduğu yerdeki Sulh Hukuk Mahkemelerinde açılmaktadır. 

**Gereksinim, Yeniden İnşa veya İmar Sebebi ile Tahliye**

TBK madde 350: ''_Kiraya veren, kira sözleşmesini;_
_1. Kiralananı kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu veya kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu diğer kişiler için konut ya da işyeri gereksinimi sebebiyle kullanma zorunluluğu varsa,_
_2. Kiralananın yeniden inşası veya imarı amacıyla esaslı onarımı, genişletilmesi ya da değiştirilmesi gerekli ve bu işler sırasında kiralananın kullanımı imkânsız ise,_
_belirli süreli sözleşmelerde sürenin sonunda, belirsiz süreli sözleşmelerde kiraya ilişkin genel hükümlere göre fesih dönemine ve fesih bildirimi için öngörülen sürelere uyularak belirlenecek tarihten başlayarak bir ay içinde açacağı dava ile sona erdirebilir._''

Gereksinim, yeniden inşa veya imar sebebi ile tahliyede, belirli süreli sözleşmelerde sürenin bitimi ile birlikte 1 ay içerisinde dava açılabilecek iken; belirsiz süreli sözleşmelerde kira döneminin bitiminden en az 3 ay önce yazılı olarak bildirilmesi şartı ile kira süresinin bitimi ile birlikte 1 ay içerisinde dava açılabilecektir. İşbu dava kiraya konu taşınmazın bulunduğu yerdeki Sulh Hukuk Mahkemelerinde açılmaktadır. 

Gereksinim sebebi ile tahliye davasına ilişkin detaylar sitemizde Av. Fatma Nurşan Ofluoğlu tarafından incelenmiş olup [buraya](https://www.edinimhukuk.com/blog/post/konut-gereksinimi-sebebiyle-tahliye-davasinda-ihtiyaclinin-kirada-oturmasi) tıklayarak ilgili yazıya ulaşabilirsiniz. Yine gereksinim sebebi ile tahliyelerde [''kiralama yasağı''](https://www.edinimhukuk.com/blog/post/yeniden-kiralama-yasagi) söz konusu olup bu husus da Av. Rümeysa Culfa tarafından sitemizde ayrıca incelenmiştir. 

**Kiracının Tahliye Taahhüdünde Bulunması Sebebi ile Tahliye**

TBK madde 352/1: ''_Kiracı, kiralananın teslim edilmesinden sonra, kiraya verene karşı, kiralananı belli bir tarihte boşaltmayı yazılı olarak üstlendiği hâlde boşaltmamışsa kiraya veren, kira sözleşmesini bu tarihten başlayarak bir ay içinde icraya başvurmak veya dava açmak suretiyle sona erdirebilir_.''

Kiraya veren ile kiracı arasında kira sözleşmesinin imzalandığı tarihten sonraki bir tarihte kiracı, belli bir tarihte kiralanan taşınmazı boşaltacağını taahhüt etmiş; ancak belirtilen tarihte kiralananı boşaltmamışsa kiraya veren bu tarihten itibaren 1 ay içinde taşınmazın bulunduğu yerdeki icra dairelerine yahut da Sulh Hukuk Mahkemelerine başvuru yaparak tahliye talebinde bulunabilecektir. Burada önemli olan husus taahhüt tarihinin sözleşmenin imzalandığı tarihten sonraki bir tarih olmasıdır. Hem kiracıların hem de kiraya verenlerin, tahliye taahhüdünün geçerliliği noktasında bu hususa dikkat etmeleri önem arz etmektedir. Zira uyuşmazlıklar genel olarak kiracılara ''kira sözleşmesi'' eki olarak imzalatılan, tarih belirtilmeyen ve daha sonra kiraya veren tarafından doldurulan tahliye taahhütleri sebebi ile yaşanmaktadır.

**Kiracının 10 Yıl ve Daha Fazla Süredir Kiralanan Taşınmazda Oturması Sebebi ile Tahliye**

Her ne kadar kiraya verenin sözleşme döneminin bitimine dayanarak kira sözleşmesini sonlandıramayacağı düzenlenmiş ise de kanun 10 yıl ve daha fazla süren kira sözleşmelerine ilişkin istisna getirmiştir. TBK madde 347'de ''_Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde, kiracı her zaman, kiraya veren ise kiranın başlangıcından on yıl geçtikten sonra, genel hükümlere göre fesih bildirimiyle sözleşmeyi sona erdirebilirler._
'' denilmek sureti ile bu husus düzenlenmiştir. 

Kiraya veren,  belirsiz süreli sözleşmelerde kira döneminin bitiminden en az 3 ay önce yazılı olarak kiracısını bilgilendirmesi şartı hiçbir sebebe dayanmaksızın kira sözleşmesini feshedebilir. 

**Kiracının Yükümlülüklerine Aykırı Davranması**

TBK madde 316: ''_Kiracı, kiralananı, sözleşmeye uygun olarak özenle kullanmak ve kiralananın bulunduğu taşınmazda oturan kişiler ile komşulara gerekli saygıyı göstermekle yükümlüdür.
Kiracının bu yükümlülüğüne aykırı davranması durumunda kiraya veren, konut ve çatılı işyeri kirasında, en az otuz gün süre vererek, aykırılığın giderilmesi, aksi takdirde sözleşmeyi feshedeceği konusunda yazılı bir ihtarda bulunur. Diğer kira ilişkilerinde ise, kiraya veren, kiracıya önceden bir ihtarda bulunmaksızın, yazılı bir bildirimle sözleşmeyi hemen feshedebilir.
Konut ve çatılı işyeri kirasında, kiracının kiralanana kasten ağır bir zarar vermesi, kiracıya verilecek sürenin yararsız olacağının anlaşılması veya kiracının bu yükümlülüğe aykırı davranışının kiraya veren veya aynı taşınmazda oturan kişiler ile komşular bakımından çekilmez olması durumlarında kiraya veren, yazılı bir bildirimle sözleşmeyi hemen feshedebilir._''

İşbu madde ile düzenlendiği üzere, kiracı, kiraladığı taşınmazı özenle kullanma ve komşularına saygı gösterme borcu altındadır. Aksi takdirde kiraya verenin derhal fesih hakkı doğmaktadır. 

Özenle kullanma ve komşulara gerekli saygıyı gösterme yükümlülükleri kanunda genel bir ifade olarak kullanılmış ise de, Yargıtay kararları ile sınırları çizilmiştir. Yargıtay kararlarınca kiracının birtakım yükümlülüklerine aykırı davranması ''açıktan fena kullanım'' olarak tanımlanmış olup bu tanım somut olaya göre değişiklik gösterebilmektedir.

Örneğin, kiracının kiralanan taşınmazda, fiziksel olarak ağır hasarlar meydana getirmesi (oda bölmelerini yıkmak, duvarları tahrip etmek, yeni duvar ördürmek vs.), süreklilik arz eden gürültüler yapması, fuhuş yapması yahut yaptırması, komşularına ve kiraya verene hakaret ve tehditlerde bulunması, bazı yüz kızartıcı suçlar işlemesi, kiralananda yangına sebep olması ve sair durumlar kiraya verene TBK madde 316 gereği fesih hakkı tanır. 

Bu tarz durumlarda kiraya veren kiracısına ihtar çekerek 30 gün süre vererek aykırılığın giderilmesini talep edecek; giderilmediği takdirde sözleşmeyi feshedeceğini bildirecektir. Aykırılık giderilmezse yazılı ihtar ile sözleşmeyi fesih hakkına sahip olacaktır. Kiracıya aykırılığın giderilmesi için verilecek olan süre yararsız olacak ise yahut da kiraya veren ve komşular için kira ilişkisinin devam etmesini çekilmez kılan bir durum varsa kiraya veren ihtar çekmeksizin doğrudan fesih hakkına da sahiptir. 

Tüm bu hususlar somut olaya göre değişiklik göstermekte olup hukuki destek almaksızın bu tarz işlemlerin yapılması telafisi güç zararlara yol açabilecektir. Bu sebeple tüm okurlarımızı bu hususta bilgilendirmeyi kendimize bir borç biliriz. Vakit ayırıp ilgi gösterdiğiniz için teşekkür ederiz. 


Ev sahibinin hangi durumlarda kiracısını tahliye edebileceği keyfiliği önlemek adına kanun ile düzenlenmiştir. Bu hususları genel hatları ile bilmek hem kiracının hem de kiraya verenin hak kaybına uğramalarının önüne geçecektir. 

KİRAYA VERENİN KİRACISINI TAHLİYE EDEBİLECEĞİ DURUMLAR

Av. Hüsne Şahin

**Anayasa Mahkemesi Kadının Evlendikten Sonraki Soyadı İle İlgili Hangi Kanun Maddesini İptal Etti?**

Türk Medeni Kanunu'nun 187. Maddesi "Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir." şeklinde düzenlenmiştir. İşbu kanun maddesi gereğince kadınların, evlenmeden önceki soyadını tek başına kullanmaları mümkün değildir. 

Anayasa mahkemesine yapılan başvuru ile yukarıda yer alan kanun maddesinin iptali talep edilmiştir.  **Anayasa Mahkemesi ise 2022/155 E. 2023/38 K. Ve 22/2/2023 Tarihli Kararı ile; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 187. maddesinin “Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir.” şeklindeki  cümlesinin iptaline oy çokluğu ile karar vermiştir.**

**Anayasa Mahkemesi İptal Kararını Hangi Gerekçelere Dayandırdı?**
Anayasa Mahkemesi iptal kararını, ilgili kanun maddesinin Anayasanın 10. Maddesinde düzenlenen eşitlik hakkını ihlal ettiğine dayandırmıştır.  Anayasa'nın 10. Maddesi "Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür. Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz. Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz. Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz. Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar." şeklindedir.

Anayasa Mahkemesinin kararının içeriğinde ayrıca ortak soyadının aile bağlarını korumanın zorunlu unsuru olmadığına değinmiş,  aile bağlarının korunup güçlendirilmesi amacının da kuralla öngörülen farklı muamelenin makul nedeni olarak kabul edilmesi mümkün olmadığını belirtmiştir. Evlenmeden önceki soyadının evlendikten sonra da tek başına kullanılması bağlamında kadın ve erkek arasında kuralla öngörülen farklı muamelenin nesnel ve makul bir temele dayanmadığına dikkat çekerek  eşitlik ilkesini ihlal edildiği sonucuna ulaşmıştır.

**Anayasa Mahkemesinin İptal Kararı Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?**

Anayasa Mahkemesinin iptal kararı resmi gazetede 28 Nisan 2023 tarihinde yayımlandı. İptal kararı, resmi gazetede yayım tarihinden itibaren 9 ay sonra yürürlüğe girecektir. Mahkemenin verdiği iptal kararı ile birlikte hukuksal bir boşluğun ortaya çıkacağı aşikardır. İşbu sebepten iptal kararı belirli bir süre sonra yürürlüğe girecek ve  bu süre zarfında iptal edilen kuralın yarattığı boşluğun doldurulması için çeşitli çalışmalar yapılması beklenecektir.

Resmi gazetede yayımlanan kararın ayrıntılı içeriğine aşağıdaki link aracılığıyla ulaşabilirsiniz. Faydalı olması dileğiyle. 

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/04/20230428-9.pdf 


 İşbu kanun maddesi gereğince kadınların, evlenmeden önceki soyadını tek başına kullanmaları mümkün değildir. 

Anayasa mahkemesine yapılan başvuru ile yukarıda yer alan kanun maddesinin iptali talep edilmiştir. 

Makalelerimiz

ZİYNET EŞYALARI (DÜĞÜN TAKILARI) DAVASI

UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE KULLANMA SUÇU

İŞSİZLİK MAAŞI ALMA ŞARTLARI

ARAÇ DEĞER KAYBI TAZMİNATI NEDİR?

KİRAYA VERENİN KİRACISINI TAHLİYE EDEBİLECEĞİ DURUMLAR

KADININ KOCASININ SOYADINI ALMASINI GEREKTİREN KANUN MADDESİNİN İPTALİ