NİŞANDA VERİLEN HEDİYELERİN/ALTINLARIN GERİ İSTENMESİ
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 122. Maddesi "Nişanlılık evlenme dışındaki bir sebeple sona ererse, nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onlar gibi davrananların, diğer nişanlıya vermiş oldukları alışılmışın dışındaki hediyeler, verenler tarafından geri istenebilir. Hediye aynen veya mislen geri verilemiyorsa, sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır." şeklindedir.
İlgili kanun maddesi tarafların nişanı bozması halinde nişanda takılan takıların, nişanlılık sebebiyle verilmiş olan olağan dışı hediyelerin geri istenebileceğini düzenlemektedir. Taraflar, verilen hediyelerin/altınların iadesi hususunda anlaşma sağlayamazsa iade isteyen taraf dava yoluna başvurarak "Nişan Hediyelerinin İadesi" talepli dava açabilmektedir.
İşbu davada hediyeleri talep eden davacı, davasını davalının yerleşim yerindeki aile mahkemesinde açmalıdır. Örneğin davalı, İzmir ili Karşıyaka İlçesinde ikamet ediyorsa dava Karşıyaka Aile Mahkemelerinde görülecektir.
Nişan hediyelerin iadesi davası için belirli şartların varlığı aranmaktadır. Bu şartlar; nişanlılık halinin evlilik dışında bir sebeple sona ermiş olması, hediyeler/takılar nişanlılık süreci içerisine verilmiş olması, verilen hediyelerin alışılmışın dışında olması şeklindedir. Olağandışı sayılan hediyeler, her olay kendi içerisinde değerlendirilmek kaydı ile, genellikle yüksek maddi değere sahip olan eşyalardır. Lüks takılar, bilezik/tam set gibi altınlar, araba, ev yüksek meblağlı elektronik eşyalar, evlilik için alınan salon takımı, beyaz eşya vs. gibi eşyalar örnek olarak sayılabilir. Ancak çiçek, çikolata, kıyafet gibi düşük bedelli hediyeler olağandışı olarak sayılamayacaktır.
Nişan hediyelerini geri isteyen tarafın nişanın sona ermesinde kusurlu olup olmadığının önemi bulunmamaktadır. Nişanın bozulmasında tarafların kusuru, maddi-manevi tazminat davalarında değerlendirilecektir.
Mevzuat uyarınca hediyelerin geri verilmesini; nişanlılar, nişanlıların ana ve babaları, nişanlıların ana ve babaları gibi davrananlar diğer nişanlıdan talep edebilecektir. Davacı, verilen hediyelerin/takıların nişan sebebiyle kendisi tarafından hediye edildiğini, nişanın bozulmasından sonra diğer nişanlının bu hediyeleri geriye iade etmediğini ispat etmesi gerekir. Bu durumda fotoğraf, video, internet yazışmaları, tanık anlatımları önem kazanacaktır.
Bir diğer önemli konu ise nişan hediyelerinin iadesini talep edilmesine ilişkin dava hakkının 1 yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğudur. Türk Medeni Kanunu'nun 123. Maddesi "Nişanlılığın sona ermesinden doğan dava hakları, sona ermenin üzerinden bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar." şeklindedir.
Yukarıda genel bilgiler verilmekle birlikte, somut olayın özelliklerine göre dikkat edilmesi gereken hususlarda profesyonel destek alınmasını tavsiye ederiz.
Faydalı olması dileğiyle.
Av. Fatma Nurşan Ofluoğlu & Av. Hüsne Şahin Arslan